خیانت هایی که چشمانمان می کنند
این خیانت ها را جدی بگیرید
بسیاری از بانوان از هیزی چشمهای برخی مردان شکوه و ناله میکنند و از نگاههای هوسآلود آنان آزار میبینند.
یکی از موضوعاتی که این روزها برای خودش سوژه ای شده است بین مردم، موضوع خیانت است. واژه ای که به کرّات شنیده میشود؛ در مترو، محل کار، بازار و ... ؛ هر کس هم به زعم خود، درباره یک رفتار از طرف مقابلش، ادعای خیانت کاری دارد؛ خیانتهایی که بین دو دوست، دو همکار، بین همسران، یا حتی در بازار بین خریدار و فروشنده اتفاق افتاده است اما داغترین مصداق خیانت بین دو جنس مخالف زن و مرد است حال یا در روابط دوستی و یا در رابطه خانواده و نقش همسریشان.
نکتهای که به نظرم آمد که به آن بپردازم این است که ریشهی اصلیه این خیانت ها در کجاست؟ یعنی آن سر منشأ و نقطهی آغازینی که باعث میشود آدمی به سمت خیانت نسبت به طرف مقابلش برود چیست؟
در این باره صحبت های زیادی از سوی روانشناسان و جامعه شناسان مطرح شده است؛ اما به نظر می رسد که حلقه مشترک میان همهی آن ها یک مرکز است؛ مرکز بینایی و نگاه.
چرا که انسانها تا چیزی را نبیینند از آن خوششان نمیآید و تا مشاهدهاش نکنند به آن جذب نمی شوند؛ آیا خیانت چیزی جز دیدن و خوش آمدن و جذب شدن است؟!!
و این جاست که متوجه میشویم چرا در آموزههای قرآنی و دینیمان انقدر روی واژه نگاه و چشم توجه شده است. در حقیقت خیانت اصلی که منشأ خیانتهای موجود در روابط آدمها میشود چشم چرانی و یا به تعبیر قرآن کریم خیانت های چشم (خائنه الاعین) است؛ چنانکه در قرآن کریم در اینباره میفرماید: یعلم خائنه الاعین و ما تخفی الصدور؛ خدا خیانت چشمها و نگاههای دزدانه و آنچه را که دلها نهان می دارند، می داند. (1)
بنابراین تعبیر امروز چشم چرانی و هیزی چشم از جمله رفتارهای خیانت آمیز چشمان است که باید انسان از آن پرهیز کند؛ زیرا اگرچه دیگران متوجه این خیانت چشمها نیستند، ولی خداوند از آن آگاه است و نسبت به آن واکنش نشان میدهد و شخص را در دنیا و آخرت مجازات میکند.
از راهکارهایی که قرآن کریم از باب پیشگیری و درمان مطرح می کند، نسخه ای به نام «غض بصر» است: یعنی کاهش دادن نگاه، یعنی خیره نگاه نکردن. (2)
استاد پرسید امروز چندم است؟
من هم نگاهی به ساعت انداختم و گفتم: یازدهم!
بعد استاد ساعت را از من گرفت و گفت: ساعت چند بود؟
من کمی مِن مِن کردم و گفتم: ندیدم ساعت را. من فقط تاریخ را خواندم!
استاد گفت: آهان! غض بصر یعنی همین! یعنی ببینی اما دقت نکنی! زل نزنی!
من ساعت دستم بود. اما تاریخش را فقط دیدم. اصلا دقت نکردم تا ببینم ساعت چند است. وقتی میگویند چشمت را بپوشان (غض بصر) یعنی همین. یعنی دقت نکن و زل نزن!»
و این همان است که خداوند درباره نگاه بیان کرده و از مؤمنان خواسته تا در برابر نامحرمان از مرد و زن چشم فرو گیرند و در دیگران به صورت خیره، هیز و تیز و مستقیم نگاه نکنند.
پی نوشت:
1- غافر، آیه19
2- نور، آیه 30
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید. نکتهای که به نظرم آمد که به آن بپردازم این است که ریشهی اصلیه این خیانت ها در کجاست؟ یعنی آن سر منشأ و نقطهی آغازینی که باعث میشود آدمی به سمت خیانت نسبت به طرف مقابلش برود چیست؟
خداوند درباره نگاه بیان کرده و از مؤمنان خواسته تا در برابر نامحرمان از مرد و زن چشم فرو گیرند و در دیگران به صورت خیره، هیز و تیز و مستقیم نگاه نکنن
در این باره صحبت های زیادی از سوی روانشناسان و جامعه شناسان مطرح شده است؛ اما به نظر می رسد که حلقه مشترک میان همهی آن ها یک مرکز است؛ مرکز بینایی و نگاه.
چرا که انسانها تا چیزی را نبیینند از آن خوششان نمیآید و تا مشاهدهاش نکنند به آن جذب نمی شوند؛ آیا خیانت چیزی جز دیدن و خوش آمدن و جذب شدن است؟!!
و این جاست که متوجه میشویم چرا در آموزههای قرآنی و دینیمان انقدر روی واژه نگاه و چشم توجه شده است. در حقیقت خیانت اصلی که منشأ خیانتهای موجود در روابط آدمها میشود چشم چرانی و یا به تعبیر قرآن کریم خیانت های چشم (خائنه الاعین) است؛ چنانکه در قرآن کریم در اینباره میفرماید: یعلم خائنه الاعین و ما تخفی الصدور؛ خدا خیانت چشمها و نگاههای دزدانه و آنچه را که دلها نهان می دارند، می داند. (1)
بنابراین تعبیر امروز چشم چرانی و هیزی چشم از جمله رفتارهای خیانت آمیز چشمان است که باید انسان از آن پرهیز کند؛ زیرا اگرچه دیگران متوجه این خیانت چشمها نیستند، ولی خداوند از آن آگاه است و نسبت به آن واکنش نشان میدهد و شخص را در دنیا و آخرت مجازات میکند.
از راهکارهایی که قرآن کریم از باب پیشگیری و درمان مطرح می کند، نسخه ای به نام «غض بصر» است: یعنی کاهش دادن نگاه، یعنی خیره نگاه نکردن. (2)
درسی از یك استاد
«استادی داشتیم که یک بار ساعتش را داد دست من. از این ساعتها که تاریخ هم دارند.استاد پرسید امروز چندم است؟
من هم نگاهی به ساعت انداختم و گفتم: یازدهم!
بعد استاد ساعت را از من گرفت و گفت: ساعت چند بود؟
من کمی مِن مِن کردم و گفتم: ندیدم ساعت را. من فقط تاریخ را خواندم!
در حقیقت خیانت اصلی که منشأ خیانتهای موجود در روابط آدم ها میشود چشمچرانی و یا به تعبیر قرآن کریم خیانتهای چشم (خائنه الاعین) است؛ چنانکه در قرآن کریم در این باره میفرماید: یعلم خائنه الاعین و ما تخفی الصدور؛ خدا خیانت چشم ها و نگاههای دزدانه و آنچه را که دلها نهان میدارند، میداند.
استاد گفت: آهان! غض بصر یعنی همین! یعنی ببینی اما دقت نکنی! زل نزنی!
من ساعت دستم بود. اما تاریخش را فقط دیدم. اصلا دقت نکردم تا ببینم ساعت چند است. وقتی میگویند چشمت را بپوشان (غض بصر) یعنی همین. یعنی دقت نکن و زل نزن!»
و این همان است که خداوند درباره نگاه بیان کرده و از مؤمنان خواسته تا در برابر نامحرمان از مرد و زن چشم فرو گیرند و در دیگران به صورت خیره، هیز و تیز و مستقیم نگاه نکنند.
پی نوشت:
1- غافر، آیه19
2- نور، آیه 30