ویژه آقایان؛ توصیه‌هایی برای تقویت بنیان خانواده

خانواده همیشه و همه جا و در بین تمامی جوامع بشری به عنوان مهم ترین و اساسی ترین کانون و نهاد است.
در این میان هر یک از ارکان این خانواده برای حفظ و بقا و پایداری آن وظایف و مسئولیت هایی دارند که اگر درست و صحیح در آن ایفای نقش داشته باشند، خانواده ای سالم تر و البته پایدارتر خواهند داشت.
در گذشته توصیه هایی به بانوان در مسیر بقای خانواده بیان شد. این بار روی سخنمان با آقایان محترم است. با ما همراه باشید.
در روایتی داریم که امام صادق علیه السلام فرمودند: شوهر در روابط خود با همسرش از سه چیز بى نیاز نیست ؛
قال الصادق علیه السلام :لَا غِنَى بِالزَّوْجِ عَنْ ثَلَاثَةِ أَشْیَاءَ فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ زَوْجَتِهِ وَ هِیَ الْمُوَافَقَةُ لِیَجْتَلِبَ بِهَا مُوَافَقَتَهَا وَ مَحَبَّتَهَا وَ هَوَاهَا وَ حُسْنُ خُلُقِهِ مَعَهَا وَ اسْتِعْمَالُهُ اسْتِمَالَةَ قَلْبِهَا بِالْهَیْئَةِ الْحَسَنَةِ فِی عَیْنِهَا وَ تَوْسِعَتُهُ عَلَیْهَا
۱- سازگارى با او تا در اثر آن، سازگارى و محبّت و رغبت او را به خود جلب نماید؛ ۲- خوشخویى با او و دل ربودن از او به وسیله آراستن و زیبا جلوه دادن خود براى وى؛ ۳- فراهم آوردن یک زندگى راحت براى او. [1]  

سازگاری و محبت با همسر

مهمترین امر برای تقویت نظام خانواده سازگاری و کنار آمدن اعضا با یکدیگر است تفاوت های ماهیتی و ژنتیکی زن و مرد علاوه بر تفاوت های فردی هر یک از آن دو باعث ایجاد تنش و استرس میشود و نقش و رفتار مرد به عنوان یک شوهر و پدر در آرام سازی محیط خانواده بسیار تعیین کننده است. اگر مرد با خواسته های به جای زن موافقت کند باعث جلب محبت و رغبت زن خواهد شد و وقتی زن به زندگی رغبت پیدا کند روح لطیف و مهربانانه زن به استرس ها در خانواده پایان می دهد .
یکی از مهمترین عوامل سازگاری زن و شوهر، همتا و مناسب هم بودن می باشد که در اصطلاح «کفو­­» نامیده می شود. زن و شوهر اگر در شرافت خانوادگی، ثروت، سن، سطح دانش و تحصیلات، علاقه ها و اهداف، دینداری و تقید به ضوابط اسلامی و نوع زندگی خانوادگی، تناسب و هماهنگی، داشته باشند مشکلاتشان کمتر بوده و به تفاهم می رسند. اسلام نیز به کفو بودن زوجین توصیه نموده است. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «زن و مرد همتا و کفو را به ازدواج یکدیگر در آورید و با کفو خود ازدواج کنید.» [2]  
در رابطه با ارتباط محبت آمیز با همسر روایات ارشمندی وجود دارد؛ به طوری که اظهار محبت بیشتر به همسر را معیاری برای ایمان بیشتر دانسته اند؛ پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: «كلما ازداد العبد ایمانا ازداد حبا للنسآء [3]; هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت [وی] به زن ها نیز زیاد می شود .»
در روایتی بیان شده که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: «مردی که بر بدخلقی همسرش به امید پاداش اخروی صبر کند خداوند در قیامت ثواب شاکران را به او خواهد داد.»[4]
بنابر این مدارا و سازش کردن با همسر و الابته با اخلاق حسنه ارزشی است که در نگاه دین اسلام مغفول نمانده و نخواهد ماند.

با ظاهر آراسته همسرت را دریاب

عنصر مهم دیگر خوش اخلاقی مرد به همراه آراستگی و متانت و جلوه گری و دلربایی او است که به یقین غریزه زیبایی طلبی و جزیی نگری و دقت موشکافانه زن را به خوبی هدف می گیرد و زندگی را شیرین و باصفا می کند.
این نکته را نباید فراموش کرد که پاکیزگى و زیبایى اختصاص به زنان ندارد، بلکه مردان هم باید به ظاهر و سر و وضع خویش برسند و تمیز و شیک باشند.
در روایتی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: مرد باید قیافه و ظاهر آراسته داشته باشد که موجب تمایل بیشتر همسرش گردد.[5]

ایجاد یک زندگی راحت

عنصر سوم که مکمل عناصر دیگر است فراهم کردن یک زندگی راحت و مناسب شان خانوادگی زن است که البته باید در حد وضعیت اقتصادی مرد باشد و به حضور فعال مرد در محیط خانواده لطمه نزند .
امام رضا(علیه السلام) در حدیثی پاداش مردانی را که در راه رفاه خانواده­ خود تلاش می­‌کنند، برتر از مجاهدان در راه خدا دانسته‌­اند و فرمودند:الَّذِی یَطْلُبُ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا یَكُفُّ بِهِ عِیَالَهُ أَعْظَمُ أَجْراً مِنَ الْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل‏.[6]
کسی که برای تامین زندگی خانواده­‌اش در طلب فضل خداوند برمی­‌آید، اجرش بیشتر از مجاهد در راه خداوند است.
یک انسان با ایمان همه فعالیت و اهتمام روزانه خود را برای حصول رضایت خداوند متعال و خشنودی همسر و خانواده خود انجام داده و سختی‌های آن را برای این هدف به جان می خرد. اما عده ­ای نه به دلیل ناتوانی بلکه از روی عدم درایت و فرومایگی خانواده خود را در تنگنا و سختی قرار داده و موجب مرارت آنان می شوند.
رسول اکرم(صلی الله و علیه وآله) در این باره فرمودند: لَیْسَ مِنَّا مِنْ وُسِّعَ عَلَیْهِ ثُمَّ قَتَّرَ عَلَى عِیَالِهِ.[7]
کسی که خداوند به او وسعت زندگی داده ولی او به خانواده خویش سخت می‌گیرد، با ما بستگی روحانی و معنوی ندارد.
این عناصر سه گانه موفق بودن یک خانواده را تضمین می کند.

پی نوشت:
1- تحف العقول، النص، ص323
2- بحار، ج 103، ص 375
3- بحار الانوار، ج 103، ص 228
4- وسایل الشیعه، ج 20، ص 163 و بحار الانوار، ج 73، ص 363
5- ابن شعبه حرانى، حسن بن على، تحف العقول عن آل الرسول صلى الله علیه و آله، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ص 323
6- کافی، ج٥، ص٨٨
7- مستدرک الوسائل، ج ١٥، ص ٢٥٦

---

منابع:
مركز مشاوره مؤسسه امام خمینی (ره)- عوامل سازگاری همسران، ص 1 - 11
کتاب سرّ دلبران (عوامل آرامش بخش و نشاط آفرین در خانواده)، امیرحسین بانکی پورفرد
سایت اندیشه قم
سایت پاسخگو